Home Over ons Actueel Het beeld van mediation moet eens anders

Het beeld van mediation moet eens anders

Zet een mediator in en neem daarmee de eigen regie.

Een conflict ontwikkelt zich volgens een aantal vaste stappen die wetenschappelijk onderbouwd is. Dat start met een meningsverschil en eindigt met de laatste trede van oorlog en verderf waarin iedereen de afgrond ingaat. Vaak wordt al snel voor een juridische aanpak gekozen. Partijen nemen een advocaat in de arm en vaak komt daar zelfs een rechter aan te pas. Maar in dat geval is er altijd een winnaar en verliezer. De uitkomst wordt door een ander bepaald en staat vast. Heb je er niet veel liever zelf invloed op? Dat kan simpelweg door een mediator in te schakelen en wel het liefst zo snel mogelijk. Of dat spannend is? Echt, dat valt reuze mee!

 

Wanneer zet je mediation in

Al op het punt dat je denkt: “Hé, onze standpunten verschillen.” We denken er zo anders over dat we elkaar er niet meer in kunnen vinden. En meteen dan. Doe je dat niet, dan loop je het risico dat je elkaar in de weg gaat zitten, dat het roddelcircuit gaat lopen of dat er alleen nog maar gecommuniceerd wordt via de mail omdat je elkaar liever uit de weg gaat. Maar ook als een medewerker zich ziekmeldt en je het idee hebt dat er meer speelt. Zet er dan meteen al iemand bij om het gesprek te voeren. Dat hoeft niet meteen een mediator te zijn, al is dat wel aan te raden. De mediator is opgeleid om op het juiste moment de juiste interventies te doen en is bovendien neutraal en onpartijdig. Juist door een mediator in te schakelen, neem je eigen regie. Je hebt zélf inspraak in de oplossing.

 

Maak het niet zo groot

Er wordt vaak heel groot over mediation gedaan. Alsof er alleen ruzie en conflict aanhangt. Terwijl mediation juist bedoeld is om ruzie te voorkomen. Om het in de kiem te smoren in plaats van een brand te blussen. Ik vind dat het beeld ervan nu eens moet worden bijgesteld. Zo spannend is het allemaal niet, het helpt je juist. Zie het gewoon als een gesprek waar toevallig iemand bij zit om alles in goede banen te leiden, de juiste vragen te stellen en ervoor te zorgen dat iedereen zich gehoord voelt. Wat het vaak zo spannend maakt is de saus van emotie die over de situatie ligt. Belangen staan op het spel en behoeften komen in het gedrang. Onthoud dan dat dit gesprek voor iedereen spannend is. En weet ook dat hoe langer een conflict duurt, hoe spannender het wordt en hoe minder je de hand hebt in de oplossing.

 

De taak van de mediator

  • De taak van de mediator is het gesprek zodanig laten verlopen dat partijen zelf in staat zijn samen tot de beste oplossing te komen. Denk aan:
  • Wat er gezegd wordt, vertalen en anders formuleren zodat de ander het wel begrijpt.
  • De juiste interventies doen en reflectie geven op wat er aan tafel gebeurt.
  • De juiste technieken toepassen die essentieel zijn op dat moment om te zorgen voor bewustwording van en begrip voor elkaar standpunten, belangen en behoeften.
  • Zorgen dat iedereen gehoord wordt en zich gehoord voelt.

Ik werk altijd met een aparte intake. Dat wil zeggen: ik spreek beide partijen eerst apart van elkaar. Het is voor hen een moment om stoom af te blazen, voor mij een mogelijkheid om naast vertrouwen te winnen, inzicht te krijgen in de situatie en te onderzoeken waar ruimte zit. Die informatie, die altijd vertrouwelijk is, neem ik voor mijzelf mee in de gezamenlijke gesprekken. Dat kan ervaren worden als tijdsverspilling, maar hierin geldt: “de wet van langzaam is snel”. Het is een investering die zich later ruimschoots terugbetaalt.

 

Alles draait om behoeften

Iedereen met een conflict heeft een eigen standpunt. Daar wijk je niet vanaf, want wat jij vindt, is op dat moment de waarheid. Alleen onder een standpunt liggen belangen en onder belangen liggen behoeften. Het is mijn taak om die boven tafel te krijgen. Want zodra er inzicht is in elkaars behoeften kun je meer begrip opbrengen voor elkaars standpunt en van daaruit zoeken naar oplossingen.

Het mooiste moment van zo’n gesprek is als ik iemand hoor zeggen: “O, bedoel je dat? Reageer je daarom zo?” Op dat moment van begrip stuur ik aan. Ik heb eens een casus meegemaakt dat een halfjaar verzuim kostte, gesprekken met de bedrijfsarts, stress, slapeloze nachten, twee advocaten en een bezoek aan de rechtbank. Dat heeft weerslag op je persoonlijke en financiële situatie. Ze kwamen uiteindelijk bij mij terecht. En echt, binnen één gesprek was het opgelost. Het bleek simpelweg dat ze elkaar niet begrepen en van daaruit handelden op aannames die niet juist bleken.

Het is vaak tekenend hoe makkelijk je in een conflict verzandt en hoe simpel een oplossing kan zijn. Het resultaat van mediation kan uiteenlopend zijn. Soms is verlies ook winst. Stel dat twee partijen niet meer samen door kunnen. Als ze in gezamenlijk overleg besluiten afscheid van elkaar te nemen, het daarmee eens zijn en een fijne toekomst tegemoet gaan, is dat wat mij betreft een geslaagde mediation.

 

Ik ben niet neutraal

Het is mijn taak om neutraal te blijven. Mensen zijn zulke gevoelsdieren. Ze voelen het direct aan als de ander net wat meer aandacht krijgt. Daar let ik extra op. Alleen is neutraal zijn het moeilijkste wat er is. Want eigenlijk ben je nooit neutraal. Maar als je voor beide partijen niet neutraal bent, kun je dat tegen elkaar wegstrepen.

Ik ben voor allebei evenveel niet neutraal zodat het tegen elkaar wordt weggestreept en het toch neutraal wordt.